ایمپلنت

تعریف ایمپلنت دندانی به پیچ ساخته شده از جنس تیتانیوم گفته می شود که در استخوان فک کاشته می شود و جایگزین دندان از دست رفته می شود . ایمپلنت می تواند یک پارچه و یا دو تکه باشد و توسط پیچ اتصال قسمت آباتمنت و ریشه به هم وصل شوند تمام قطعات پروتزی و پیچ اتصال نیز از جنس تیتانیوم ساخته می شود و زمانیکه این قطعات به هم بسته می شوند پدیده Cold Welding و یا جوش سرد اتفاق می افتد یعنی دو قطعه تیتانیوم به هم آمیخته می شوند و برای جدا سازی آنها باید ضربه وارد کنیم تا درگیری ایجاد شده رها شود .

ImplantInternal Connectiona)

ایمپلنت ها با یک اتصال نر و ماده بهم متصل و توسط پیچ اتصال محکم می شوند .

ایمپلنت اینترنال یعنی اینکه قسمت MALE بر روی اباتمنت و قسمت FEMALE بر روی فیکسچر قرار گرفته . امروزه بیشتر از این نوع ایمپلنت استفاده می شود چون این نوع میتواند استتیک بهتری داشته باشد .

فقط در قطرهای 3 میلیمتر و کمتر امکان ایجاد internal connectionبه دلیل قطر کم فیکسچر وجود ندارد زیرا باعث ضعیف شدن بدنه ایمپلنت می شود و به همین خاطر است که در این قطر ازExternal Connection استفاده می شود .

b) External Connection Implant

یعنی اینکه قسمت MALE بر روی فیکسچر و قسمت FEMALE بر روی اباتمنت قرار دارد و از آن جاییکه داخل ایمپلنت تراشیده نمی شود ایمپلنت از مقاومت بیشتری برخوردار است هنوز هم بعضی از متخصصین برای دندانهای مولر از این نوع ایمپلنت استفاده می کنند .

C) Mini Implant

به ایمپلنت با قطر کمتر از 3 میلیمتر مینی ایمپلنت گفته می شود که برای موارد موقتی استفاده می شود مثلا برای 6 ماه تا یکسال

به عنوان مثال زمانیکه جراحی Full Mouth انجام می دهیم ممکن است که لازم باشد برای شش ماه پروتز موقت به بیمار داده شود در این صورت می توان از دو یا سه مینی ایمپلنت استفاده کنیم تا یک دست دندان موقت برای بیمار ساخته شود و در زمانیکه ایمپلنتهای اصلی به بهره برداری می رسند مینی ایمپلنتها حذف شوند .

همچنین ایمپلنت ها می توانند bone level یا soft tissue level باشند .

ایمپلنت بن لول مماس با سطح کرست استخوان یا یک میلیمتر پایین تر از کرست قرار می گیرد و بعد از بستن کاور اسکرو لثه را روی آن سوچر می زنیم یا اینکه بجای کاور اسکرو هیلینگ آباتمنت می بندیم و لثه را دور هیلینگ اباتمنت سوچر می زنیم . حالت اول جراحی دو مرحله ای نام دارد و حالت دوم جراحی یک مرحله ای چون دیگر مرحله بستن هیلینگ اباتمنت بعد از جوش خوردن وجود ندارد و در روز اول ابنکار انجام شده است .

تاریخچه ایمپلنت

جراح ارتوپد سوئدی بنام دکتر برانمارک برای اتصال تکه های شکسته استخوان از پیچ های مختلف فلزی استفاده می کرد . برای اینکار استیل نقره و تیتانیوم را مورد استفاده قرار داد و در مطالعاتش متوجه شد که بعد از گذشت زمان پیچ های تیتانیومی به استخوان متصل می شوند و نمی‌تواند انها را براحتی از استخوان جدا کند او این پدیده را اسیوانتگریشن نامید یعنی همبستگی بین فلز و استخوان بعد ها به این فکر افتاد که از این نتیجه برای جایگزینی دندان از دست رفته استفاده کند و بدین ترتیب در سال 1965 اولین ایمپلنت دندانی ساخته و مورد استفاده قرار گرفت . رفته رفته با انجام آزمایشات متوجه شدند هر چه سطح ایمپلنت متخلخل تر باشد چسبندگی آن با استخوان بیشتر می شود و براحتی ازاستخوان جدا نمی شود.

همبستگی ایمپلنت با استخوان به این علت است که بدن تیتانیوم را با خود سازگار می داند و به همین علت روی سطح تیتانیوم شروع به استخوان سازی می کند بطوریکه این همبستگی تا حدی پیش می رود که بعد از گذشت سه ماه تیتانیوم را نمی توان براحتی از استخوان جدا کرد .

در اصل هیچ اتصال شیمیایی بین استخوان و تیتانیوم بوجود نمی آید فقط همبستگی فیزیکی به حدی می رسد که تیتانیوم در استخوان درگیر می شود و به آسانی امکان جدایی آن وجود ندارد

اگر فرض کنیم که در روز جراحی کاشت ایمپلنت تیتانیوم با نیرویی معادل 25 نیوتن در استخوان قرار گیرد بعد از زمان لازم متناسب با فک بالا یا پایین نیرویی معادل 450 نیوتن لازم است تا بتوانیم تیتانیوم را از استخوان جدا کنیم و تا یکسال این همبستگی به علت متراکم تر شدن استخوان بیشتر می شود و زمانیکه استخوان به نهایت maturation برسد نیرویی معادل 700 نیوتن لازم است تا بتوانیم آنرا از استخوان جدا کنیم.

امروزه سازندگان ایمپلنت های دندانی سعی دارند که با طراح در شکل ایمپلنت مساحت آنرا بزرگتر نمایند و با فن آوری سند بلاست و اسید شور کردن سطح ایمپلنت تخلخل بیشتری ایجاد کنند که سلول های استخوانی بیشتری در سطح ایمپلنت تولید شود و همبستگی با استخوان افزایش بیابد .

در ابتدای پیدایش ایمپلنت هیچگونه فن آوری روی سطح ایمپلنت وجود نداشت و ایمپلنت ها فقط یه شکل یک پیچ ساخته می شدند برای همین درصد موفقیت این عمل بسیار کمتر از حال حاضر بود و برای رسیدن به موفقیت بیشتر اعمال جراحی پیچیده تر از حال حاضر بود مثلا اینکه کاشت ایمپلنت در شرایط بیمارستانی و جراحی های وسیع فکی انجام میشد که در صد موفقیت بیشتر باشد مثلا برای کاشت یک واحد ایمپلنت که امروزه ظرف 3 دقیقه و در شرایط مطب انجام می شود در گذشته بیمار را به بیمارستان و اطاق عمل می بردند و طی یک جراحی وسیع سطح بزرگی فلپ لثه در ناحیه وستیبول به وسعت 4 دندان یا بیشتر داده می‌‌‌‌‌‌‌شد تا ایمپلنت کاشته شده تحت هیچ عنوان با محیط داخل دهان ارتباط نداشته باشد و جراحی بزرگ به این خاطر بود که محل بخیه ها از ایمپلنت دور باشد و با همه این پیشگیری ها نرخ موفقیت از حال حاضر که این ملاحظات انجام نمی شود کمتر بود.

history bone implantبا انجام سند بلاست خلل و فرج هایی به اندازه بیست تا چهل میکرون روی سطح ایمپلنت ایجاد می شود که در نتیجه مساحت ایمپلنت را تا چند برابر بیشتر می کند . موادی که در سند بلاست بکار می رود ذرات الومینیوم اکساید یا هیدروکسی اپتایت ویا گویچه های تیتانیوم اکساید است . ایجاد حفره ها بستگی به سایز ذرات و سیستم بلاستینگ دارد امروزه سازندگان برتر این پروسه را با دقت بیشتر انجام می دهند ودر بهترین شرایط بصورت رباتیک و منظم و یکپارچه انجام می شود و از ابزار های دقیق تری استفاده می کنند به همین خاطر است که قیمت تولید و عرضه ایمپلنت ها متفاوت است .

اسید شور کردن ایمپلنت پروسه بسیار مهم و پر هزینه ای برای سازندگان است . اهمیت آن به این دلیل است که با اسید شور کردن خلل و فرجی در ابعاد 2 تا 4 میکرون بوجود می آید که این پروسه باعث می شود مساحت ایمپلنت با ستد بلاست و اسید شوری دقیق تا 400 برابر بزرگتر شود و به همین خاطر موفقیت ایمپلنت افزایش پیدا کرده و جراحی های آن ساده تر شده .

اسید شور کردن ایمپلنت هم از مراحل دست و پا گیر و پرهزینه است چون در این مرحله قسمت هایی که نباید اسیدی شوند با ماده تفلون پوشانده می شود و بعد از اسید شوری دوباره این مواد باید پاک شوند بعضی از سازندگان این پروسه را دو بار انجام می دهند تا نتیجه مطلوب‌تری حاصل شود . در ضمن در اروپا و امریکا اسید شور کردن فقط در بعضی شهرها مجاز است و به همین خاطر هزینه این کار بالا تر می رود .


فن آوری جدید تری که امروزه شاهد آن هستیم پروسه ACTIVE کردن ایمپلنت است که سطح ایمپلنت به مواد نانو آغشته می شود که با این کار حرکت سلول های استخوان ساز یه سمت ایمپلنت سرعتر می شود و بنابراین تشکیل استخوان اطراف ایمپلنت تا 20 در صد سریعتر انجام می‌شود ولی بجز این سرعت استخوان سازی مزیتی به بقیه ندارد .

بعنوان مثال ایمپلنت بدون سطح اکتیو اگر5 ماه نیاز به جوش خوردن داشته باشد یک ایمپلنت اکتیو 4 ماه زمان لازم دارد و در سایر موارد مساوی هستند و بعد از اسیواینتگریشن کامل دیگر تفاوتی بین این ایمپلنت ها وجود ندارد .

مراحل ساخت ایمپلنت

فلز تیتانیوم از فلزات Non-Precious محسوب می شود و هزینه بالای ایمپلنت بدلیل مراحل متعدد تولید می باشد از طرف دیگر بعضی از این مراحل دست ساز بوده وهنوز مکانیزه نشده اند . از طرف دیگر کمپانی هایی که طراحان مهندسی ایمپلنت های جدید هستند هزینه های سنگینی برای تحقیق و طراحی می پردازند و سازندگانی که بعد از چند سال این طرح ها را کپی برداری می کنند هزینه طراحی ندارند بنابراین مدل های جدید تر ایمپلنت هزینه بالاتری دارند .

این تفکر که تمام ایمپلنت ها از یک جنس هستند پس از لحاظ کیفیت برابرند اشتباه است بلکه علم ساخت ایمپلنت هم در حال رشد است وایمپلنت های جدید تر مزایای بیشتری دارند و جراحی آنها ساده تر انجام می شوند .

ابتدا باید فلز تیتانوم توسط حرارت دیدن به گرید مورد نظر رسیده باشد و یا آلیاژ آن تهیه شود بعد از آن مفتول هایی با قطر های لازم ساخته می‌شود این قطر ها به تناسب قطر ایمپلنت هایی است که باید تولید شود‌

مفتول تیتانیوم به ماشین CNC وصل شده و سطح خارجی و داخلی آن طبق نقشه مهندسی شده تراشیده می شود هر چه گرید تیتانیوم سخت تر باشد میزان فرسودگی فرزهای الماسی دستگاه سی ان سی بیشتر خواهد بود و در نتیجه فرز ها باید زودتر تعویض شوند . عدم تعویض فرز های ماشین تراش سی ان سی باعث می شود رضوه های ایمپلنت چه در داخل و چه در خارج آن دقت لازم را نداشته باشد و بنابراین هزینه تولید ایمپلنت با آلیاژ تیتانیوم بالا تر از گرید های پایین تر است .

در این مرحله ایمپلنت ها شسته می شوند تا روغنی که برای خنک کردن فرز استفاده شده از روی ایمپلنت ها پاک شوند .

حالا باید ایمپلنت ها سند بلاست شوند برای اینکار از اکسید آلومینیوم یا ذرات هیدروکسی اپتایت و یا گویچه های تیتانیوم استفاده می شود . برای کیفیت بهتر پودر مصرف شده از یک سو وارد مخزن سند بلاست شده و توسط ساکشن بعد از عملیات از سوی دیگر خارج می شود و هرگز نباید این پودر ریسایکل شود کمپابی هایی که این کار را انجام می دهند حتما تاثیر منفی آنرا در کیفیت سند بلاست می بینند . برای عملیات بهتر این کار توسط ربات ها انجام می شود تا سطح ایمپلنت یکنواخت و موثر تر سند بلاست شوند .

بعد ازعمل سند بلاستینگ تیتانیوم برای اسید شویی ارسال می شود . در اینجا برای اینکه داخل فیکسچر آسیب نبیند باید سطح داخلی آن توسط تفلون پوشانده شود انجام این مرحله مستلزم صرف وقت و هزینه زیاد می باشد . پس از اسید شویی ایمپلنت ها دو بار شسته می شوند وبرای بسته بندی ارسال می شوند . بسته بندی و شماره سریال گذاری هم از مراحل پر هزینه ایمپلنت محسوب می شود این کار در اطاق تمیز انجام می شود پس از بسته بندی اولیه ایمپلنت و شماره سریال گذاری وارد آخرین مرحله تولید می شوند و برای استریل کردن با اشعه گاما ارسال می شوند

ایمپلنت ها باید سند بلاست و اسید شور شوند تا سطح جانبی آن بزرگتر شود عمل سند بلاست و اسید شوری تا 400 برابر سطح جانبی ایمپلنت را بزرگتر می کند و بنابر این تماس ایمپلنت و استخوان 400 برابر بیشتر می شود .

تشکیل استخوان در خلل و فرج ایمپلنت باعث می شود که ایمپلنت به استخوان جوش بخورد که به این پدیده استواینتگریشن گفته می شود درست مثل چسبیدن کامپوزیت به مینای دندان .

در استواینتگریشن پیوند شیمیایی بین تیتانیوم و استخوان وجود ندارد و اتصال فقط فیزیکی می باشد و این درگیری به اندازه ای زیاد است که تیتانیوم به استخوان کاملا جوش خورده به نظر می رسد طوری که بعد از زمان استواینتگریشن حدود 400 نیوتن نیرو لازم است تا ایمپلنت از استخوان جدا شود .

SLA یک روش قدیمی برای سند بلاست کردن ایمپلنت است که امروزه هم همین روش انجام میشود حرف Sبرای sand blast حرف L برای large grit به معنای دانه های درشت سند بلاست و حرف A برای واژه acid wash بکار رفته است بطور مختصر یعنی اینکه پس از تراشیده شدن ایمپلنت در ماشین CNC باید سند بلاست شود و سپس با اسید شستشو شود تا خلل و فرج ایجاد و موادی که روی ایمپلنت مانده شسته شوند .

RBM این واژه برگرفته از resorbable blast media به معنای اینکه عمل سند بلاست در محیطی گرم و تحت فشار انجام می شود که این امر باعث شدت کار می شود و همینطور بقایای کمتری از ماده سند بلاست قابل جذب بر روی ایمپلنت بجا بماند .

بهترین سطح برای ایمپلنت اس ال ای است .

مراحل کاشت تا پروتز

دندان های کاشته شده، همانند دندان های خودتان، نیاز به توجه و مراقبت دائم دارند. مسواک زدن و استفاده از نخ دندان برای داشتن دندان های کاشته شده تمیز و سالم بدون پلاک ضروری می باشد.

بعد از پروسه ی کاشت دندان، پریودنتیست شما با همکاری دندان پزشکتان، بهترین روش مراقبت از ایمپلنت کاشته شده را به شما خواهند گفت. مراجعه پی در پی به دندان پزشکتان بعد از ایمپلنت دندان برای چک کردن سلامت کاشت ایمپلنت، دندان و لثه ضروری خواهد بود. اگر افراد عادت به ساییدن دندان های خود دارند، موفقیت ایمپلنت دندان آنها با مشکل مواجه خواهد شد. این عادت به دندان های ایمپلنت فشار وارد کرده و ماندگاری کاشت ایمپلنت را با مشکل مواجه می کند.