بسیاری از زنان واژینیسموس را درد های ناگهانی و انقباض دردناک توصیف می‌کنند. بسیاری از خانم‌ها ممکن است که در هر دوره‌ای از زندگی‌شان این اختلال را تجربه کنند. از سویی این اختلال فشارهای روحی و روانی را نیز برای زنان به دنبال دارد و به دلیل مشکلاتی که در ارتباط جنسی به وجود می‌آورد، درمان آن بسیار ضروریست.
واژینیسموس چیست؟ آیا از نظر فیزیولوژی یک بیماری به حساب می آید؟ دکتر سارا مختار، عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری و سقط مکرر ابن سینا واژینیسموس را اینگونه تعریف می‌کند: واژینیسموس بیماری تنگی مدخل واژن است. این بیماری‌ها از طیف دردی شروع میشود که در زمان ارتباط جنسی مانع میشود و دخول امکان‌پذیر نیست. در ادامه این گفت‌و‌گو را می‌خوانید: واژینیسموس انقباض غیر ارادی عضلات مدخل واژن است.
واژینیسموس دارای یک طیف درد هست. طیف درد با درجات مختلف در زمان نزدیکی رخ می دهد و در نهایت این طیف عدم توانایی در دخول رخ میدهد.
با این حال از نظر آناتومی و فیزیولوژیک مشکل حادی در بیمار وجود ندارد اما اسپاسم عضلانی در عضلات واژن اتفاق میافتد به طوری که درد شدید مانع دخول میشود.
چند نوع واژینیسموس وجود دارد؟
به طور کلی دو نوع واژینیسموس، وجود دارد. واژینیسموس اولیه برای افرادی رخ میدهد که هیچ‌وقت ارتباط جنسی بدون درد را تجربه نکرده‌اند. این افراد از همان اولین نزدیکی دچار مشکل می‌شوند و درد شدیدی را تجربه خواهند کرد، به طوری که دخول امکان‌پذیر نخواهد بود.
از سوی دیگر واژینیسموس ثانویه به این شکل نبوده و فرد سابقه و تجربه ارتباط جنسی بدون درد را داشته و تنها در اثر عاملی دچار این اسپاسم عضلانی شده است. عواملی مانند ترمورهای زایمانی، کورتاژ، جراحی‌های واژینال، جراحی لگن و … میتواند واژینیسموس را برای فرد ایجاد کند.
لازم به ذکر است که در هر دو نوع ارتباط جنسی دچار مشکل میشود، بنابراین ابتدا باید با مراجعه به متخصص واژینیسموس خود را درمان کنند و بعد از درمان می‌توانند رابطه جنسی داشته باشند.
به طور کلی عوامل بسیاری میتواند در ابتلا به واژینیسموس ثانویه دخالت داشته باشد.
مسائل روحی، زمینه‌های اجتماعی ، باورهای غلط جامعه ، مسائل جسمی و … همه در ایجاد بروز واژینیسموس موثر هستند.
حتی مواردی هستند که به دلیل عفونت واژینال یا لگنی، چسبندگی‌های داخل لگن، آندومتریوزیس و کیست‌های تخمدانی دچار این عارضه شده‌اند. به همین خاطر متخصصین زنان باید برای تشخیص و درمان همه این موارد را در نظر داشته باشند.
بیماران برای درمان آن باید به چه کسی مراجعه کنند؟
فردی که با این مشکل روبرو شده است، باید به پزشکانی مراجعه کند که آشنا به این وضعیت هستند. متاسفانه ممکن است همه پزشکان با این مشکل آشنایی نداشته باشند. بنابراین نباید بیماران دلسرد شوند.چه روش‌های درمانی برای واژینیسموس وجود دارد؟ آیا درمان قطعی برای آن وجود دارد؟
درمان قطعی واژینیسموسبه طور کلی کلید درمان واژینیسموس ورزش های کف لگن و استفاده از گشادکننده های واژینال هست که از آلت تناسلی مرد در سایزهای مختلف تقلید می کنند.
به عبارت دیگر به بیمار توصیه میشود همراه با انجام ورزشهای کف لگن از سایز کوچک تا بزرگ دیلاتاتورها را استفاده کند. در نهایت حضور یک متخصص آندرولوژیست یا مردان نیز مهم است زیرا ممکن است مردانی که همسرشان به واژینیسموس، مبتلا هستند، دچار مشکل شوند که آنها هم باید به طور دیگری تحت درمان قرار بگیرند.
بنابراین بهترین درمان بهتر است توسط یک تیم درمانی انجام شود. کتابی در همین موضوع توسط اینجانب منتشر شده است که نحوه درمان واژینیسموس را در ده گام آموزش میدهد و در پژوهشگاه درمان ابن سینا چاپ شده است. من به کارگیری این کتاب را برای همه درمانگرها و بیماران توصیه میکنم.
آیا در دروان بارداری نیز امکان بروز واژینیسموس وجود دارد؟
واژینیسموس و بارداریواژینیسموس، اسپاسم یا انقباض غیر ارادی عضلات مدخل واژن هست که وقتی هرچیزی (انگشتان دست معاینه کننده یا آلت تناسلی مرد) میخواهند وارد واژن شوند، این انقباض اتفاق میافتد.
زایمان را یکی از عوامل در ایجاد واژینیسموس، موثر دانسته اند به خصوص وقتی زایمان دشوار واژینال انجام میشود، میتواند موجب بروز واژینیسموس ثانویه شود اما به هرحال واژینیسموس، میتواند حاصل پیام های منفی ذهن باشد که منجر به تقویت عکس العمل انقباضی در عضلات مدخل واژن می شود.
گاهی در دوران بارداری برخی افراد به دلیل ترس از سقط و ترس از مشکل دار شدن جنین و دوران بارداری، ممکن است احساس خوشایندی از نزدیکی جنسی نداشته باشند؛ در نتیجه از نزدیکی دوری می کنند و همین مسئله ممکن است آن احساس منفی را تقویت کند و سپس منجر به واژینیسموس ثانویه شود.
البته در همه افراد این اتفاق رخ نمیدهد ولی ممکن است برخی از همین احساس های ناخوشایند در بارداری و پس از زایمان در ایجاد واژینیسموس، دخالت داشته باشند.
