در بیماری سرطان زبان ، مواردی از قبیل تغییر رنگ ، تغییر سایز ، تغییر بو و تغییر در رشد پرزهای زبان مشاهده می شود. نشانه های تشخیص سرطان از روی زبان عبارتند از:
لکه های سفید و قرمز رنگیکی از شاخص ترین راه های تشخیص این سرطان لکه های سفید یا قرمز رنگ روی زبان است. این لکه ها در صورت بهبودی طولانی مدت (بیش از دو هفته) جزء ضایعات پیش سرطانی دسته بندی می شوند. به همین دلیل باید به محض مشاهده به پزشک مراجعه کرده و از آنها نمونه برداری شود . لکه های سفید در اصطلاح علمی لوپوپلاکیا و لکه های قرمز اریتروپلاکیا نام دارند.
گاهی اوقات لکه های موجود در حفره دهانی به رنگ های قهوه ای ، خاکستری ، سیاه یا قرمز تیره مشاهده می شوند. لکه هایی این چنینی نیز جزء خال های پیگمانه قرار دارند. به این معنا که احتمالا وخامت داشته و باید سریعاً نمونه برداری شوند. البته مواردی از لکه های موقتی نیز گزارش شده است که با مسواک زدن از بین می روند. در این صورت جای نگرانی از سرطان زا بودن لکه ها وجود ندارد.
رنگ تیره زبانزبان در حالت طبیعی به رنگ صورتی روشن و گرم دیده می شود. عوامل مختلفی رنگ زبان را به قرمز تیره ، سیاه ، سفید یا زرد تغییر می دهد. تغییر رنگ زبان به خودی خود نشان دهنده ابتلای فرد به سرطان زبان نیست. اما می تواند به عنوان یک علامت هشدار دهنده مورد توجه قرار گیرد. به عنوان مثال بروز سرطان دهان در افراد سیگاری بیشتر از سایرین است. زبان این افراد در صورت تغییر رنگ به حالت سیاه یا قهوه ای نشان از آسیب پذیری زبان در برابر عومل بیماری زا دارد.
التهاب جوانه های چشایی زبانجوانه های چشایی نسبت به بستر خود کمی حالت برجسته دارند. گاه اوقات این برجستگی ها دچار التهاب، قرمزی، درد و سوزش می شوند. این مشکلات در صورت ایجاد به دلیل تب یا سرماخوردگی خود به خود درمان می شوند. اما در صورت طولانی شدن روند بهبودی، تغییر رنگ به سفید یا قرمز تیره و افزایش درد یا سوزش باید سریعاً به پزشک مراجعه کرد. در نمونه هایی نادر سرطان زبان خود را با التهاب جوانه های چشایی نشان می دهد. این وضعیت بیشتر افراد سیگاری و الکلی را درگیر می کند.
درد زبانمشاهده درد یکی دیگر از راه هایتشخیص سرطان است. البته درد حاصل از این بیماری فقط مختص زبان نیست. بلکه سایر بخش های دهان و گلو را نیز درگیر می کند. شدت درد به حدی است که خوردن و آشامیدن را مختل می کند. البته درد زبان ممکن است تحت تاثیر عفونت گلو ، تورم لوزه یا آلرژی رخ دهد. به همین دلیل در صورت احساس درد طولانی مدت زبان خصوصاً همزمان با مشاهده لکه ، مراجعه به پزشک الزامی است.
بوی بد دهانیکی از راه های تشخیص سرطان بوی بد دهان مربوط می شود. عوامل مختلفی در تغییر بوی دهان نقش دارند. بخش بزرگی از تغییر بو به دلیل کاهش بزاق موجود در دهان رخ می دهد. کاهش بزاق علاوه بر خشکی دهان و بدبویی ، شرایط را برای بروز برخی ضایعات دهانی فراهم می کند. عدم رعایت بهداشت دهان و دندان نیز در ایجاد بوی بد دهان نقش دارند.
معمولاً مسواک زدن و استفاده از نخ دندان راهکاری مناسب برای مقابله با بوی بد دهان است. اما در صورت ماندگاری بوی دهان باید سریعاً به پزشک مراجعه کرد. زیرا در سرطان دهان خونریزی های بدون دلیل رخ داده و فرد دائماً بوی خون را در دهان خود احساس می کند.
زخم های طولانی مدتآفت نمونه ای از ضایعات دهانی خوش خیم و غیرمصری به شمار می رود. آفت معمولاً مخاط دهان، زبان و لثه را به صورت تکی یا چندتایی درگیر می کند. برای هر آفت یک دوره وجود دارد که پس از گذشت آن بهبودی حاصل می شود. در این شرایط استفاده از کورتواستروئید ، دهانشویه تتراسایکلین یا پماد کورتون می تواند طول دوره بهبودی را کوتاه تر کند. اما آفت هایی با علائم زیر جزء نشانه های تشخیص سرطان از روی زبان به شمار می روند:
- روند بهبودی بسیارطولانی است
- زخم به مرور گسترش می یابد