پکیج تصفیه فاضلاب
هر چند استفاده از کلر معمول ترین روش ضد عفونی کردن است ، اما اوزن زنی در فرانسه ، آلمان ، کانادا و شوروی سابق معمول است . در کشورهای اروپایی از دی اکسید کلر برای ضد عفونی کردن استفاده می شود .
انواع ضد عفونی کننده ها
علت استفاده از مواد ضد عفونی کننده ، از بین بردن و یا غیر فعال کردن میکروارگانیزم های بیماری زا ( پاتوژن ها ) از جمله باکتری ها ، جلبک ها ، ویروس ها و غیره می باشد . این مواد را می توان به دو دسته تقسیم کرد :
1- آن هایی که با واکنش شیمیایی عمل ضدعفونی کردن انجام می دهند . مثل کلر ،دی اکسید کلر ، برم ، ید ، اوزن و ...
2- آن هایی که فیزیکی عمل می کنند مثل اشعه ماوراء بنفش و گاما .
این گروه از ضد عفونی کننده ها برای حجم های مناسب هستند و به دلایل اقتصادی برای ضد عفونی کردن آب ها و فاضلاب ها از مواد شیمیایی استفاده می شود .
مکانیزم کار
ماده ضد عفونی کننده ممکن است به دو صورت زیر عمل کند :
1- اکسیداسیون و یا پاره کردن دیواره سلول و نهایتاً تجزیه میکروارگانیزم
2- نفود به داخل سلول و اختلال در فعالیت سلولی
فاکتور های موثر در عملکرد
عملکرد یک ماده ضد عفونی کننده تابع پیچیده ای از چندین متغیر ، چون نوع و مقدار ماده مورد نظر است . همچنین تابع نوع و غلظت میکروارگانیزم ، زمان تماس و کیفیت آب می باشد . بنابراین در بسیاری از موارد بهترین کار برای انتخاب ماده ی ضد عفونی کننده مناسب ، مطالعه ی آزمایشگاهی می باشد به ویژه برای تعیین مقدار مورد نیاز از ماده ی ضد عفونی برای آب به خصوص ، این مطالعه ضروری است چون تابعی از کیفیت آب است و البته مقدار مورد نیاز باید به اندازه ای باشد که تغییرات محتمل در کیفیت آب تا محل مصرف را هم ملحوظ دارد .
همان گونه که ذکر شد مقدار مورد نیاز ماده ضد عفونی کننده به زمان تماس هم بستگی دارد که این زمان به سرعت واکنش مربوط می شود .
اثر کیفیت آب
کیفیت آب ورودی از جمله کدورت ، مواد آلی ،pH و دمای آب در عملکرد ماده ضد عفونی کننده موثر است . تحقیقات نشان داده که ذراتی که عامل کدریت هستند می توانند همچون سپری میکروارگانیزها را در برابر اثر ماده ی ضد عفونی کننده محفوظ دارند .
مواد آلی با چسبیدن به سطح سلول می توانند باعث کاهش تاثیر ماده ، ضد عفونی کننده شوند و به علاوه ترکیب ماده ضد عفونی کننده با ماده آلی ممکن است منجر به ترکیباتی شود که خاصیت میکروب کشی کمتری داشته و یا اصلاً خاصیت میکروب کشی نداشته باشند . ترکیباتی مثل آهن ، منگنز و هیدروژن و ... به خاطر آنکه به راحتی اکسید می شوند ، به علت مصرف ماده ضد عفونی کننده ، باعث کاهش راندمان می شوند . مواد ضد عفونی کننده چون کلر ابتدا با این گونه ترکیبات معدنی واکنش می دهند و سپس در حذف میکروارگانیزم ها شرکت می کنند از این رو وجود این ترکیبات نیاز بیشتر به کلر را باعث می شوند .
اثر ماده ضد عفونی کننده در کیفیت آب تصفیه شده
مواد ضد عفونی کننده چون کلر و ازن می توانند با اکسیداسیون مواد آلی منشا رنگ ، در نهایت رنگ ، آب را حذف کنند . اما کلر با مواد هیومیک دار و بعضی از مواد آلی با وزن مولکولی کم تولید ترکیباتی می کند که لااقل بعضی از آن ها مشکوک بر سرطان زایی است .
افزودن ازن به آب می تواند منجر به تولید آلدئید شود که مسلم نیست ماده بی خطری باشد . دی اکسید کلر تولید کلرات و کلریت می نماید . از این رو شایسته است که تاثیر این محصولات فرعی روی سلامتی انسان و یا به طور کلی محیط زیست را هم مد نظر داشت . مشاهده شده است که وجود کلر در آب باعث بهبود کار فیلترها می شود .