مرتب کردن دندان

برخی از افراد، به دلایل متفاوتی، دندان‌هایشان کج درآمده، روی یکدیگر رشد کرده یا پیچیده شده است. گاهی پیش می‌آید که دهان بعضی از افراد و یا کودکان برای دندان‌هایشان کوچک است که این مسئله باعث شلوغی دندان‌‌ها و تغییر جهت آن‌ها می‌شود. همچنین ممکن است فک‌های بالا و پایین شخص یک اندازه نبوده یا بدشکل باشند، که این مشکل را در مواقعی که فک بالا جلو آمده باشد اختلال اُوِربایت (Overbite)، و در مواردی که فک پایین جلو آمده باشد اختلال آندِربایت (Underbite) می‌نامند. به طور کلی این اختلالات سبب می‌شود که فک و دندان‌های پایین یا بالا از یکدیگر جلوتر بیایند و افراد در صورت دچار بودن به چنین شرایطی، معمولاً ظاهری غیر جذاب دارند که این وضعیت می‌تواند منجر به ایجاد شرایط اجتماعی منفی برای زندگی افراد شود. راه کار درمانی برای این مشکلات مرتب کردن دندان و ردیف کردن دندان می باشد.
معمولاً کج بودن دندان‌ها، اُوِربایت‌ها و آندِربایت‌ها، درست مانند رنگ چشم و اندازه دست‌ها موروثی هستند. دلایل دیگری که سبب می‌شوند دندان‌های بالا و پایین به درستی روی هم قرار نگیرند، شامل از دست دادن زود هنگام دندان‌های شیری یا دائمی، نامناسب بودن اندازه‌ی مواد به کار رفته برای اعمال ترمیمی دندان مانند پر کردن یا نصب تاج، التهاب لثه، تومورهای فک یا دهان، فشار بیش از حد روی دندان‌ها و لثه‌ها، عدم انطباق فک‌ها بعد از آسیب‌دیدگی و یا مشکلات عمومی می‌شود.
هنگام ردیف کردن دندان چگونه به مشکل کج بودن یا عدم انطباق دندان‌ها پی ببریم؟

با این که هرکسی می‌تواند وجود مشکل و کج بودن دندان را تشخیص دهد، اما متخصص ردیف کردن دندان مشخص خواهد کرد که مشکل به مرتب کردن دندان و ردیف کردن دندان نیاز دارد یا خیر. نشانه‌هایی که متخصص ردیف کردن دندان در معاینه آن‌ها را بررسی خواهد کرد به شرح زیر خواهد بود:

ترتیب قرارگیری غیرطبیعی دندان‌ها
غیرطبیعی بودن ظاهر صورت
احساس ناراحتی یا مشکل در هنگام جویدن یا گاز زدن
اشکال در تکلم، از جمله نوک زبانى صحبت کردن
مرتب کردن دندان و درمان

ارتودنسی عبارت است از اصلاح و مرتب کردن دندان‌ با وضعیت کج یا شلوغ، بستن فاصله بین دندان‌ها و اصلاح اختلالات بایت. رفع فاصله بین دندان‌ها با استفاده از بریس‌های ارتودنسی صورت می‌گیرد که از طریق آن دندان‌ها در وضعیت صحیح قرار گرفته و مرتب می‌شوند. در حال حاضر بریس‌های متنوعی برای ردیف کردن دندان‌ ها وجود دارند، که در میان آن‌ها محبوبیت بریس‌های نامرئی، خصوصاً بین بیماران بزرگسال، بیشتر است. هیچ وقت برای مرتب کردن دندان ‌ها دیر نیست و امروزه گزینه‌های بسیار زیادی برای درمان آسان‌تر و سریع‌تر در مرتب کردن دندان‌ وجود دارد.
ردیف کردن دندان با انواع بریس‌ها

بریس‌های ثابت لبیال (بیرونی): بریس‌های ثابت لبیال، نوع متعارف و کارآمد بریس بوده و در حال حاضر برای ردیف کردن دندان بسیار متنوع‌تر از گذشته‌ هستند. بریس‌های فلزی متعارف، که از همیشه کوچکتر و مخفی‌تر شده‌اند، برای نوجوانان با لاستیک‌های رنگی قابل تعویض عرضه می‌شوند. بریس‌های سرامیکی به رنگ دندان نیز موجود هستند و تشخیص‌شان دشوار است. براکت‌های کریستالی هم وجود دارند که از کریستال شفاف ساخته شده و عملاً نامرئی هستند و نقش کاربردی در مرتب کردن دندان‌ دارند.
بریس‌های ثابت زبانی یا لینگوال: بریس‌های زبانی، برعکس بریس‌های لبیال در داخل (پشت) دندان‌ها قرار گرفته و به همان اندازه در مرتب کردن دندان‌ ها مؤثر هستند. این بریس‌ها اگر چه به خاطر نیاز به یک متخصص ردیف کردن دندان آموزش دیده و ویزیت‌های طولانی‌ پرهزینه‌تر هستند، اما دارای مزیت بسیار بزرگ مخفی بودن هستند و درنتیجه در هنگام لبخند زدن دیده نمی‌شوند.
بریس‌های شفاف متحرک: اینویزالاین شناخته‌شده‌ترین نوع این بریس‌ها است. با این بریس‌ها می‌توانید بدون اینکه کسی متوجه شود تحت درمان ارتودنسی قرار بگیرید. این بریس‌های شفاف متحرک به آرامی بین دندان‌ها جا می‌گیرند و از موثرترین روش‌های ردیف کردن دندان هستند که می‌توانید از آن‌ها در شرایط مختلفی استفاده کنید.
انتخاب نوع بریس جدا از تشخیص متخصص ردیف کردن دندان، تا حد زیادی به سلیقه و توانایی مالی شخص بستگی دارد، زیرا نتایج بدست آمده از همگی این بریس‌ها و زمان مورد نیاز برای مرتب کردن دندان‌ با آن‌ها تقریباً یکسان است.

مشکلات کجی دندان‌ و اختلالات بایت در ردیف کردن دندان

این اختلالات سبب به وجود آمدن اشکال در جویدن می‌شوند، تمیز نگه‌داشتن دندان‌ها امری دشوار شده و در نتیجه احتمال پوسیدگی و ایجاد حفره در دندان‌ها و همچنین ابتلا به بیماری‌های لثه افزایش می‌یابد. به دندان‌ها، فک‌ها و عضلات فشار بیشتری وارد می‌گردد و در نهایت خطر شکستن دندان‌ها به وجود می‌آید. همچنین باعث می‌شوند افراد به خاطر ظاهرشان خجالت بکشند که این مسئله بر عزت نفس فردی تأثیر گذار است.
اهمیت مرتب کردن دندان

مرتب کردن دندان‌ و ردیف کردن دندان هم به دلایل سلامتی و هم به دلایل زیبایی حائز اهمیت است زیرا دندان‌های صاف را راحت‌تر و بهتر می‌توان تمیز کرد و از پوسیدگی و بروز بیماری‌های لثه جلوگیری نمود. با ردیف کردن دندان ‌ها بهتر می‌توان جوید و بیشتر می‌توانید از غذا خوردن لذت ببرید. مرتب کردن دندان می‌تواند بر زیبایی طرح لبخند شما نیز بیفزاید. گزینه‌های بسیار زیادی برای رفع نامرتبی دندان وجود دارد که می‌توانید در هر مرحله از زندگی خود آن‌ها را انتخاب کنید.